Evidence Based Practice
EBP is de afkorting voor Evidence Based Practice. EBP is “het nemen van een beslissing op basis van het best beschikbare bewijs in combinatie met persoonlijke kennis en ervaring van de behandelaar afgestemd op de behoeften en voorkeuren van de patiënt.” Hierin staan drie elementen centraal:
-
Wetenschappelijk bewijs
-
Klinische expertise van de zorgverlener
-
Wensen en ervaringen van de patiënt
Een evidence based behandeling moet ook bij de behandelmogelijkheden en standpunten van de zorgverlener passen én bij de wensen en waarden van de patiënt. In de dagelijkse praktijk kan dit betekenen dat afgeweken wordt van de best beschikbare behandeling die vanuit de evidence bekend is.
Concreet betekent dat dat u 5 stappen doorloopt, gekend als de 5 A’s:
-
Ask - Formuleer een klinische vraag
-
Acquire – Verzamel relevant onderzoek
-
Appraise – Beoordeel kritisch het onderzoek met eigen expertise en toets af aan voorkeuren en waarden van je patiënt
-
Apply – Pas toe in de praktijk
-
Assess – Beoordeel het resultaat, bespreek met de patiënt en stuur eventueel bij
Geneeskunde en wetenschappelijk onderzoek binnen de zorgverlening evolueren voortdurend. U kan niet op de hoogte zijn van elke nieuwe ontwikkeling binnen de zorg. Richtlijnen van goede klinische praktijk (of gewoon “richtlijnen”) vatten daarom de meeste recente wetenschappelijke kennis samen. Dankzij deze samenvatting moet u niet steeds alle wetenschappelijke onderzoeken uitpluizen om wetenschappelijke ondersteuning van een behandeling te vinden (www.kce.fgov.be).
In België is het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE) de onafhankelijke onderzoeksinstelling die wetenschappelijke adviezen verleent over onderwerpen m.b.t. gezondheidszorg. De opdracht van het KCE bestaat uit het uitvoeren van nauwgezette en objectieve wetenschappelijke studies, waarop de beleidsmakers of de zorgverleners hun beslissingen inzake gezondheidszorg en ziekteverzekering kunnen baseren (www.kce.fgov.be).
Het volstaat echter niet om richtlijnen te hebben, deze moeten ook verspreid en geïmplementeerd worden in de praktijk. Deze taak wordt toevertrouwd aan ebpracticenet, een digitaal platform waar u snel en gericht wetenschappelijk onderbouwde informatie kan terugvinden om een kwalitatieve hulpverlening aan te bieden aan de patiënt (www.ebpnet.be).
Via www.ebpnet.be vindt u snel wetenschappelijke evidentie terug waarmee u de behandeling vorm kan geven. Bovendien bevat ebpracticenet meer info dan enkel de richtlijn! U vindt er eveneens de bewijskracht van de onderliggende studies, aanverwante bronnen, meetinstrumenten gekoppeld aan de richtlijn, patiënteninformatie, … Kortom, alle praktische, relevante en recente informatie zodat u op een efficiënte manier wetenschappelijk kan onderbouwen.
Piramide van Haynes
De piramide van Haynes geeft een overzicht van de verschillende soorten wetenschappelijke evidentie. Hij bestaat uit 6 niveaus:
-
Klinische studies: alles start met primaire en individuele studies (bv. laboratoriumstudies en cohortstudies). Zij onderzoeken de invloed van bepaalde interventies.
-
Samenvatting klinische studies = syntheseliteratuur: ze vatten de resultaten van de individuele klinische studies samen. Terug te vinden op ebpracticenet.
-
Systematische reviews: de informatie van de samenvattingen worden geconcentreerd in systematische reviews.
-
Evidence summary: een synthese van de samenvattingen van de individuele studies. Terug te vinden op ebpracticenet.
-
Klinische praktijkrichtlijnen: analyses en syntheses van alle bovenstaande informatie (of de 4 onderste lagen van de piramide), gericht op concreet gebruik op de werkvloer. Terug te vinden op ebpracticenet.
-
Beslissingsondersteuning: geïntegreerde manieren die de zorgverlener helpen om een beslissing te maken.
Bron: ebpracticenet
